İlçenin kuzeybatısında bulunan Bingöl Dağların en yüksek tepesi olan 3650 rakımlı Koğ Tepesinde Urartu Uygarlığından kalma harabe halinde bir Kale bulunmaktadır. (Koğ Tepesinde aznı zamanda Temmuz ayın ortalarında geleneksel "Varto Koğ Kültür ve Sanat Festivali" düzenlenmektedir)...• İlçenin kuzeybatısında bulunan Yarlısu (Goşkar), Seki (Keça), Çobandağı (Gestemerde), Sağlıcak (Dapage), Diktepeler (Çanesera), Taşlıyayla (Sema), İçmeler (Reqasa) vb. köylerinde koç heykelleri simgeleyen tarihi mezar taşların kalıntıları bulunmaktadır; bu mezar taşları Ak ve Karakoyunlu Halkına ait olmakla birlikte, bu halkın İslamiyet'ten önceki inancını yansıtıyor...
*Büyük Hamurpet Gölü: Varto ilçesinin kuzeybatısında Hamurpet dağlarının batısında yer alır. 2149 Rakımda ve 21 metre derinliğindedir. Yüzölçümü 1088 km2dır. Gölün her tarafı dik kayalarla çevrilidir. Derinliği küçük göle nazaran daha az olduğundan yeşil renktedir. Kaynak ve kar suları ile beslenir. Kış aylarında donar, su seviyesi tüm yıl boyunca pek değişmez. Gölde bol miktarda aynalısazan balığı ile ördek, kaz, turna ve kunduz da bulunmaktadır. Gölün bulunduğu alan volkanik özellikler taşımaktadır. Fazla olan suyu yakınından geçen İskender çayına boşaltır.
Küçük Hamurpet Gölü: Büyük Hamurpet gölünün yaklaşık 300 m kadar güneyinde ve 2173 rakımda küçük dairesel bir yapısı vardır. Gölün alanı 149 km2 dir. 47 metre derinlikte olduğundan mavi bir görünüme sahiptir. Dipten Büyük Hamurpete akıntısı bulunmaktadır.
• İlçenin kuzey
batısında bulunan Yarlısu (Goşkar) köyün yakınlarında halk arasında kutsallaşmış bir türbe bulunmaktadır:Goşkar Baba Türbesi. Goşkar Baba, Selçuklu devletin parçalanmasıyla bölgeye yerleşen Ak ve Karakoyunlu halkına hükümdarlık etmekle birlikte itikatli bir seyit olduğundan dolayı bilhassa Alevi inancına sahip hemşerilerimizce saygıyla anılmaktadır, ki yaz aylarında Goşkar Baba Türbesine geleneksel ziyaretler yapılmaktadır...
• İlçenin kuzeybatısında bulunan Beşikkaya (Muskan) Köyü yakınlarında genellikle Alevi inancına sahip hemşerilerimizce büyük bir inançla anılan "Xızır Çeşmeleri" (İniyé Xızırî) bulunmaktadır. Bu Çeşme, birbirine bitişik iki taşın arasından fışkıran buz gibi suyuyla inançsal değer taşımakla birlikte çevresiyle doğanın bütün güzelliklerini sergilemektedir...
• İlçenin güneydoğusunda bulunan Kayalıdere Köyünde 1965 yılında İngiliz Arkeoloji Enstitüsü'nce yapılan kazılarda Urartu Uygarlığı ile ilgili kalıntılar bulunmuştur: kazılarda; kale, tapınak, şarap mahzeni, mezar ve küçük buluntular ortaya çıkarılmıştır. Urartu Kralı II. Sarduri Devrine (MÖ 764-735) tarihlenen kale oldukça sağlamdır. Avlusu taş döşemeli tapınakta, oturulur durumda MÖ VII. YY'ın tunç aslan heykeli, düğmeler, ok başları, tunç iğneler, aslan avı tasvirli kemer parçaları ele geçmiştir. Buluntular, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir... -
*Büyük Hamurpet Gölü: Varto ilçesinin kuzeybatısında Hamurpet dağlarının batısında yer alır. 2149 Rakımda ve 21 metre derinliğindedir. Yüzölçümü 1088 km2dır. Gölün her tarafı dik kayalarla çevrilidir. Derinliği küçük göle nazaran daha az olduğundan yeşil renktedir. Kaynak ve kar suları ile beslenir. Kış aylarında donar, su seviyesi tüm yıl boyunca pek değişmez. Gölde bol miktarda aynalısazan balığı ile ördek, kaz, turna ve kunduz da bulunmaktadır. Gölün bulunduğu alan volkanik özellikler taşımaktadır. Fazla olan suyu yakınından geçen İskender çayına boşaltır.
Küçük Hamurpet Gölü: Büyük Hamurpet gölünün yaklaşık 300 m kadar güneyinde ve 2173 rakımda küçük dairesel bir yapısı vardır. Gölün alanı 149 km2 dir. 47 metre derinlikte olduğundan mavi bir görünüme sahiptir. Dipten Büyük Hamurpete akıntısı bulunmaktadır.
• İlçenin kuzey
batısında bulunan Yarlısu (Goşkar) köyün yakınlarında halk arasında kutsallaşmış bir türbe bulunmaktadır:Goşkar Baba Türbesi. Goşkar Baba, Selçuklu devletin parçalanmasıyla bölgeye yerleşen Ak ve Karakoyunlu halkına hükümdarlık etmekle birlikte itikatli bir seyit olduğundan dolayı bilhassa Alevi inancına sahip hemşerilerimizce saygıyla anılmaktadır, ki yaz aylarında Goşkar Baba Türbesine geleneksel ziyaretler yapılmaktadır...• İlçenin kuzeybatısında bulunan Beşikkaya (Muskan) Köyü yakınlarında genellikle Alevi inancına sahip hemşerilerimizce büyük bir inançla anılan "Xızır Çeşmeleri" (İniyé Xızırî) bulunmaktadır. Bu Çeşme, birbirine bitişik iki taşın arasından fışkıran buz gibi suyuyla inançsal değer taşımakla birlikte çevresiyle doğanın bütün güzelliklerini sergilemektedir...
• İlçenin güneydoğusunda bulunan Kayalıdere Köyünde 1965 yılında İngiliz Arkeoloji Enstitüsü'nce yapılan kazılarda Urartu Uygarlığı ile ilgili kalıntılar bulunmuştur: kazılarda; kale, tapınak, şarap mahzeni, mezar ve küçük buluntular ortaya çıkarılmıştır. Urartu Kralı II. Sarduri Devrine (MÖ 764-735) tarihlenen kale oldukça sağlamdır. Avlusu taş döşemeli tapınakta, oturulur durumda MÖ VII. YY'ın tunç aslan heykeli, düğmeler, ok başları, tunç iğneler, aslan avı tasvirli kemer parçaları ele geçmiştir. Buluntular, Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi'nde sergilenmektedir... -
Analiz:V.BEYAZGÜL
Not:Kaynak göstermeden bilgiler kullanılamaz.
http://www.vartositesi.com - VARTONUN ÇIĞLIĞI
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder